Przepisy zachowania się przy pracy w laboratorium
- Laboratoria są przeznaczone do pracy dydaktycznej i naukowej. Zabronione jest wykorzystywanie sprzętu oraz aparatury pomiarowej w innych celach.
- Celowe niszczenie wyposażenia i mienia laboratorium będzie skutkowało pociągnięciem do odpowiedzialności finansowej i dyscyplinarnej.
- Studenci ponoszą pełną odpowiedzialność cywilną i karną za popełnione czyny i ich konsekwencje.
- W pracowni należy zachować ostrożność, pamiętając o niebezpieczeństwie grożącym życiu. Wszelkie ruchy powinny być opanowane, a uwaga skupiona na wykonywanym zadaniu.
- W czasie wykonywania ćwiczeń studenci są zobowiązani przebywać w otoczeniu swojego stanowiska.
- W laboratoriach obowiązuje zakaz spożywania posiłków i napojów.
- Przed załączeniem napięcia należy bezwarunkowo sprawdzić stan przewodów uziemiających, przewodów łączących poszczególne elementy układu oraz blokad drzwiowych i krańcowych.
- W laboratorium występują następujące zagrożenia:
- Termiczne – Posługujemy się urządzeniami wytwarzającymi wysoką temperaturę oraz otwartym płomieniem. Pracujemy ostrożnie, nie chwytamy rękoma za przedmioty bez uprzedniego sprawdzenia czy nie są gorące (wierzchem dłoni). Płomienia używamy tylko do wyznaczonego celu. Niedopuszczalne jest podpalanie i przypalanie jakichkolwiek przedmiotów poza próbkami.
- Mechaniczne – Należy zachować ostrożność, nie wkładać żadnych przedmiotów ani rąk w części maszyn będące w ruchu. Przed pracą spiąć długie włosy oraz luźne rękawy.
- Elektryczne nN – Zachować rozwagę. Wszelkie uszkodzenia sznurów i osprzętu natychmiast zgłaszać prowadzącemu. Nie wolno eksploatować uszkodzonych urządzeń elektrycznych. W razie porażenia odłączyć napięcie poprzez wyłączenie bezpieczników lub użycie przycisku awaryjnego. Niezwłocznie powiadomić prowadzącego.
- Elektryczne WN – Zachować szczególną ostrożność. Ćwiczenie wysokonapięciowe może wykonywać zespół minimum dwuosobowy.
W polu probierczym i na pulpicie sterowniczym nie mogą znajdować się zbędne przedmioty, gdyż mogą one stać się pośrednio przyczyną porażenia. Odzież wierzchnią należy pozostawić w szatni, a plecaki i teczki na miejscu do tego przeznaczonym.
Należy przestrzegać, aby odstępy izolacyjne zapewniały niewystępowanie wyładowań między obwodami wysokiego napięcia, a częściami uziemionymi lub obwodami niskiego napięcia.
Przyjmuje się, że odstępy izolacyjne wyrażone w centymetrach, powinny być nie mniejsze niż napięcie spodziewane na danym odstępie wyrażone w kilowoltach.
Zabrania się włączania wysokiego napięcia jeżeli ktokolwiek znajduje się w polu probierczym.
Przy załączonym wysokim napięciu należy stać obiema nogami na podstawie izolacyjnej.
Zaleca się następujący podział pracy w grupie ćwiczącej:osoba pierwsza – kierowanie pracą: włączanie i wyłączanie napięcia oraz obsługa urządzeń regulacyjnych;
osoba druga – uziemianie biegunów wysokiego napięcia, manipulacje w polu probierczym;
osoba trzecia, czwarta (piąta) – odczyt przyrządów i prowadzenie protokołu.
Obowiązkiem kierującego pracą jest:
ostrzec współćwiczących o zamiarze włączenia wysokiego napięcia,
po załączeniu wysokiego napięcia pozostać w gotowości do natychmiastowego wyłączenia napięcia,
dopilnować przestrzegania środków ostrożności przez współćwiczących.
Osoba manipulująca przyrządami wysokiego napięcia jest obowiązana:
przed wejściem na pole probiercze sprawdzić, czy wszystkie wyłączniki załączające wysokie napięcie są otwarte,
wchodząc na pole probiercze zakładać drążki uziemiające i zdejmować je wychodząc z pola (osoba manipulująca wchodzi na pole pierwsza, a wychodzi ostatnia).
W chwili przeskoku należy natychmiast wyłączyć napięcie za pomocą wyłącznika (nie wolno zmieniać położenia regulatora w chwili wyładowania zupełnego).
- Załączenie napięcia i rozpoczęcie prac pomiarowych może nastąpić po uprzednim zgłoszeniu gotowości prowadzącemu zajęcia i sprawdzeniu poprawności połączeń oraz uzyskaniu dodatkowych informacji lub poleceń dotyczących wykonywania ćwiczenia.
- O ile prowadzący nie zaleci inaczej, wyłączenie zasilania stanowiska pomiarowego po zakończeniu pomiarów, wykonują samodzielnie studenci.
- Po wykonaniu ćwiczenia, przed opuszczeniem laboratorium, studenci zobowiązani są do pozostawienia stanowiska z uziemionymi biegunami wysokiego napięcia, w stanie uporządkowanym (również krzeseł).
- W razie nieszczęśliwego wypadku należy natychmiast odłączyć napięcie i zastosować ratowanie stosownie do Instrukcji postępowania w przypadku porażenia prądem elektrycznym, umieszczonej przy wejściu do laboratorium oraz natychmiast zawiadomić pracownika prowadzącego ćwiczenia.
- W przypadku stwierdzenia uchybień dotyczących bezpieczeństwa pracy ćwiczenie zostanie przerwane. Dopuszczenie do ponownego odrabiania ćwiczenia (w dodatkowym terminie) może nastąpić po uprzednim zdaniu sprawdzianu ze znajomości powyższych przepisów.
- Studenci przed przystąpieniem do ćwiczeń w laboratorium podpisują oświadczenia, że znane są im niniejsze przepisy.